Bạn có từng thắc mắc tại sao rượu lại thường được ủ trong những thùng gỗ sồi mà không phải loại gỗ khác không? Hôm nay, hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân của việc làm này và ảnh hưởng của mùi gỗ sồi đến hương vị của rượu vang nhé!

Nguồn gốc của việc ủ rượu vang trong thùng gỗ sồi

Việc ủ rượu vang trong thùng gỗ sồi đã có từ thời cổ đại. Người La Mã là một trong những tộc người đầu tiên sử dụng thùng gỗ để lưu trữ và vận chuyển rượu vang.

Ban đầu, thùng gỗ sồi được lựa chọn vì độ phổ biến cũng như độ bền của nó. Theo thời gian, những người làm rượu phát hiện thùng gỗ sồi còn thêm vào đặc tính khác cho rượu vang, khiến rượu ngon và mềm hơn. Dẫn đến, phương pháp này dần được sử dụng rộng rãi.

Xem thêm: Cuộc Đời Của Một Thùng Gỗ Sồi Diễn Ra Như Thế Nào? - Tại Đây

Việc ủ trong thùng gỗ sồi tác động đến rượu vang như thế nào?

Gỗ sồi có một số hoạt chất có thể ảnh hưởng trực tiếp đến rượu vang, chẳng hạn như lactone, tannin và phenolic aldehyde. Chúng được giải phóng vào rượu theo thời gian, làm dịu đi vị chát. Chưa kể, tannin tự nhiên có trong vỏ và hạt nho khi kết hợp với chất tannin từ gỗ sồi sẽ tạo nên loại rượu có thể ủ lâu năm. Những tannin này giúp ổn định rượu, ngăn ngừa quá trình oxy hóa và đảm bảo tuổi thọ của rượu.

Bên cạnh đó, kết cấu xốp của gỗ sồi cũng cho phép một lượng nhỏ oxy thấm vào rượu theo thời gian. Quá trình oxy hóa chậm, có kiểm soát này giúp làm mềm rượu, làm tròn hương vị và liên kết các thành phần có trong rượu.

Vai trò của thùng gỗ sồi đối với rượu vang

Ủ rượu vang trong thùng gỗ sồi ảnh hưởng đáng kể đến màu sắc, hương vị và kết cấu tổng thể của rượu. 

• Về màu sắc: Nếu là rượu vang trắng, khi để càng lâu trong thùng thì sẽ có màu vàng sẫm hơn, na ná như màu rơm. Nếu là rượu vang đỏ thì quá trình chuyển màu diễn ra không quá rõ ràng, trừ khi ủ rượu trong thời gian dài có thể khiến rượu có màu đậm hơn, chuyển gần về tím.
• Về mùi vị: Tùy thuộc vào từng loại và nguồn gốc của gỗ sồi, rượu vang có thể phát triển hương vani, caramel, gia vị hoặc thậm chí là mùi khói.
• Về kết cấu: Đa phần rượu vang được ủ trong thùng gỗ sồi sẽ có kết cấu như bơ lỏng, có độ nhớt và cảm giác mịn mướt.

Những yếu tố khác của thùng gỗ sồi ảnh hưởng đến rượu

Xuất xứ và loại gỗ sồi

Gỗ sồi Pháp là loại được sử dụng phổ biến nhất. Nó được biết đến với hạt gỗ mịn và có ảnh hưởng nhẹ nhàng đến rượu, mang lại những nốt hương tinh tế của gia vị, vani và tannin mềm mịn. Song phần còn lại của châu Âu, đặc biệt là Đông Âu, có cùng loại gỗ sồi với Pháp. Mang lại tác dụng tương tự bao gồm những loại gỗ sồi có nguồn gốc từ Slavonia, Romania, Hungary, Nga, v.v…

Gỗ sồi Mỹ phổ biến trong việc ủ các loại rượu mạnh, nhưng vẫn được ứng dụng ít nhiều cho rượu vang. Nó được sử dụng phổ biến nhất ở Rioja. Gỗ sồi Mỹ có kết cấu hạt thô, thường mang lại hương vị dừa và caramel ngọt ngào hơn.

Kích thước thùng gỗ sồi

Kích thước thùng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình ủ rượu. Theo phương pháp truyền thống, kích thước thông thường của một thùng rượu là 225 lít. Còn có những thùng gỗ sồi lớn hơn chứa được từ 1000 lít đến 20000 lít.

Thùng nhỏ có tỷ lệ diện tích bề mặt tiếp xúc cao hơn, điều này có nghĩa là rượu tiếp xúc với gỗ nhiều hơn, do đó giúp chiết xuất hương vị nhanh hơn. Thùng lớn hơn sẽ cho thời gian ủ lâu hơn. Các nhà sản xuất rượu phải cân nhắc kỹ lưỡng kích thước thùng để đạt được sự cân bằng hương vị và thời gian ủ mong muốn. Chẳng hạn những loại nho có độ cay, lượng đường cao sẽ ưu tiên ủ trong những thùng gỗ sồi lớn để vị cay không át đi các vị khác.

Độ mới của thùng gỗ sồi

Thùng gỗ sồi càng mới thì đặc tính mang lại càng rõ, và ngược lại. Thùng càng cũ thì càng ít ảnh hưởng đến rượu.

Trong hai đến ba năm đầu tiên, các thùng gỗ sồi có ảnh hưởng rõ ràng nhất đến rượu, và góp phần chủ yếu vào quá trình oxy hóa chậm. Sau 5 năm, thùng không còn nhiều hương thơm nữa. Hầu hết các nhà sản xuất sử dụng thùng của họ trong tối đa ba đến năm năm, hoặc là 8-10 trong trường hợp thùng được bảo quản tốt.

Song, việc sử dụng thùng gỗ sồi mới 100% là rất hiếm. Chỉ một số lâu đài ở Bordeaux và một số loại rượu vang lớn ở Burgundy và một vài nơi khác áp dụng cách làm này. Vấn đề không hoàn toàn đến giá thành cao của chúng. Hầu hết các loại rượu vang sẽ không chịu được ảnh hưởng nổi trội từ thùng gỗ sồi mới 100%.

Thay vào đó, các nhà làm rượu thường kết hợp các thùng gỗ sồi. Ví dụ, Bordeaux ủ 1/3 sản phẩm trong thùng gỗ mới 100%, 1/3 trong thùng một năm tuổi và 1/3 trong thùng hai năm tuổi.

Nướng gỗ sồi

Nướng cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến cách gỗ sồi tác động đến rượu. Thùng gỗ sồi được nướng, hoặc đốt cháy sẽ caramen hóa các loại đường tự nhiên của gỗ và tăng cường hương vị cho rượu. Nướng nhẹ bảo quản nhiều đặc tính tự nhiên của gỗ hơn, trong khi nướng nặng tạo ra các nốt hương khói.

Rượu Tốt vừa khái quát qua những kiến thức về thùng gỗ sồi và hương vị chúng mang lại cho rượu vang. Mong bài viết đã giải đáp được những thắc mắc của bạn. Đừng quên ghé trang tin tức của chúng tôi mỗi ngày để cập nhật nhiều kiến thức hay ho về rượu bia nhé!