Rượu vang vùng Montepulciano d’Abruzzo

Khám phá vùng đất rượu vang Abruzzo lừng danh cùng Rượu tốt.

Vị trí địa lý

Abruzzo là khu vực phía Đông thuộc miền Trung nước Ý. Phía Bắc, nó giáp với Marche, phía Tây và Tây Nam giáp với Lazio còn phía Đông Nam giáp với Molise và cách Roma 85 km về phía Đông. Abruzzo có dân số khoảng 1,4 triệu dân với diện tích khoảng 10.000 km2 trong đó diện tích trồng nho chiếm khoảng 36.000 ha. Abruzzo bao gồm 4 tỉnh là L'Aquila, Teramo, Pescara, và Chieti. Địa hình của Abruzzo chủ yếu là đồi núi trong đó có một khu vực ở mạn Tây gồm Gran Sasso D'italia và một khu vực ven biển ở mạnh Đông. Mặc dù, lãnh thổ của Abruzzo nằm hoàn toàn ở khu vực miền Trung nước Ý nhưng văn hoá và lịch sử của nó lại đậm chất Nam Ý. Viện thống kê Ý (ISTAT) ghi nhận rằng đây là một vùng Nam Ý bởi nó có mối liên hệ lịch sử với vương quốc Hai Sicilia. Abruzzo còn được biết đến là “vùng đất xanh nhất Châu Âu”. Đó là bởi vì 1/3 lãnh thổ của Abruzzo là vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên.

Lịch sử phát triển ngành công nghiệp sản xuất vang ở Abruzzo

Abruzzo có lịch sử làm vang từ thế kỉ 6 TCN. Đó là thời điểm mà người Etruscan bắt đầu đem nho đến trồng tại đây. Tuy nhiên, nhiều tài liệu lịch sử còn sót lại cho thấy giống nho ngọt thuộc hơn Moscato là Apianae xuất hiện ở đây từ thế kỉ 4 TCN. Các vườn nho tập trung hầu hết ở tỉnh Chieti (75%), còn lại, chúng phân bố rải rác ở các tỉnh Pecara, Teramo và L’Aquila. Diện tích trồng nho ở Abruzzo đã có thời điểm suy giảm đáng kể và kéo dài nhiều thế kỉ do dân số vùng ngày càng thưa thớt. Người trồng nho ngày càng ít hơn và thời điểm đó các giống nho vẫn chưa được đánh giá cao. Cho tới khoảng 40-50 năm trở lại đây của thế kỉ 21, khi dân số, điều kiện kinh tế và công nghệ phát triển nhanh chóng, nghề sản xuất vang kết đây mới bắt đầu phất lên. Đóng góp vào sự phục hồi của ngành sản xuất vang là nhờ công sức không hề nhỏ của các nhà sản xuất vang ở Chieti. Mặc dù, xuất phát điểm của Abruzzo là một vùng đất nghèo, cằn cỗi nhưng bằng ý chí và nghị lực phi thường của con người nơi đây, họ đã biến Abruzzo trở thành một vùng đất hưng thịnh với tiềm lực kinh tế khả quan. Ngành công nghiệp phát triển nhất ở vùng này có lẽ không gì khác ngoài ngành công nghiệp rượu vang. Ở Abruzzo, chỉ có khoảng 15.000 hộ gia đình trồng nho nhưng số lượng các nhà máy sản xuất vang lại lên tới con số không thể tưởng được với 250.000 công ty sản xuất. Hiện nay, rượu vang của Abruzzo được xuất khẩu đến nhiều thị trường lớn trên thế giới như Đức, Anh, Mỹ, Canada, Thụy Điển, Đan Mạch, Na Uy. Đặc biệt, Việt Nam cũng đang là một đối tác nhập khẩu khá nhiều rượu vang của Abruzzo.

Điều kiện khí hậu lý tưởng 

Sở dĩ việc trồng nho và sản xuất vang ở Abruzzo ngày càng đi lên là vì điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây quá lý tưởng cho nho phát triển. Đất đai ở đây không quá màu mỡ nhưng đa dạng nhiều tầng đất như đất đá vôi, đất sét, … Những loại đất này chứa rất nhiều khoáng chất có ích cho sự sinh trưởng của cây nho. Không chỉ vậy, do địa hình chủ yếu là đồi núi với những sườn đồi có tiềm năng đón nắng. Những trái nho nhận được lượng lớn ánh sáng cùng với những cơn gió mát mệt từ ngoài biển địa trung hải thổi vào. Khí hậu vì thế mà trở nên ôn hoà, dễ chịu hơn. Thêm vào đó, sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm tương đối lớn khiến nho có vị đậm đà, se sắt. Bởi vì ban ngày vỏ nho nở ra, ban đêm nó lại co vào. Hàm lượng đường, tannin và axit cứ vì thế mà được tích tụ ngày càng nhiều.

Các vùng sản xuất nức tiếng và các giống nho chủ yếu 

Abruzzo vô cùng tự hào khi có một tiểu vùng sản xuất vang được công nhận đạt chuẩn DOCG – phân hạng cao nhất, hà khắc nhất trong sơ đồ phân loại rượu vang Ý. Đó là Montepulciano d’Abruzzo Colline Teramane. Thêm vào đó, nó còn có 3 tiểu vùng thuộc cấp DOC là Cerasuolo Montepulciano d’Abrazzo, Trebbiano d’Abruzzo và Controguerra. Những giống nho phổ biến và là thành phần không thể thiếu trong các chai vang thượng hạng của Abruzzo đó là nho đỏ Montepulciano, nho trắng Trebbiano, Chardonnay, nho Cabernet Sauvignon, Merlot, Sangiovese, Passeria, Pecorino và Cococciola. Sản xuất rượu vang ở đây hầu hết vẫn tuân theo quy trình sản xuất truyền thống nghiêm ngặt với toàn bộ các khâu sản xuất đều là thủ công. Những chai vang đến từ Abruzzo, Italia luôn có hương vị dung dịu và tự nhiên là do được ủ kĩ lưỡng trong các thùng gỗ sồi. Chỉ ngoại trừ vang Montepulciano Cerasuolo là được ủ trưởng thành trong thùng thép không gỉ.

Những dòng rượu vang cơ bản ở Loreto Aprutino

Loreo Aprutino là một thành phố nhỏ ở Abruzzo nhưng lại làm ra những dòng vang có chất lượng tốt nhất. Điển hình là dòng vang Trebbiano d’Abruzzo. Dòng vang này được làm từ nho trắng Trebbiano. Mặc dù nào được trồng ở rải rác khắp đất nước hình chiếc ủng nhưng chỉ có những vùng với thổ nhưỡng đặc biệt thì nó mới phô diễn đầy đủ ưu vị. Ngày nay, khi công nghệ sinh học ngày càng phát triển hơn, người ta lai tạo được nhiều giống nho thuộc dòng Trebbiano. Chẳng hạn như Trebbiano Giallo, Trebbiano di Soave. Tuy nhiên chỉ có nho Trebbiano ở Loreto Aprutino mới hội tụ đầy đủ những phẩm chất xuất sắc để làm ra loại vang trắng cao cấp với hương vị thơm ngon tuyệt đỉnh hàng đầu thế giới. Dòng vang Trebbiano d’Abruzzo thường mang hương vị tươi mới, trẻ trung. Không chỉ thế, dòng rượu vang này còn có ưu điểm là tồn trữ được lâu trong chai, khoảng từ 8 đến 10 năm kể từ khi nó được tung ra thị trường tiêu thụ. Đây là một ưu điểm mà hiếm có dòng vang trắng nào được như vậy. Dòng vang khác nổi tiếng không hề kém một chút nào đó là vang Monte d’Abruzzo. Rượu vang này bung tỏa hương vị mới lạ, thanh khiết, sâu sắc với gợi ý hương của rau kinh giới, mâm xôi đỏ và cherry đen.

Thành phần của dòng vang này chính là chủ đề gây tranh cãi suốt 200 năm giữa những nhà sản xuất vang vùng Tuscany với những nhà sản xuất ở Abruzzo. Họ tranh cãi gay gắt vì ai cũng muốn nhận là chủ nhân thực sự của giống nho Montepulciano. Theo nhiều người kể lại, tranh cãi này đến từ những tương đồng và năng lực sản xuất vang của cả hai khu vực. Thế nhưng khi các nhà phân tích nghiên cứu sâu hơn thì kết quả rõ ràng là giai đoạn rượu chín muồi của 2 vùng lại có những đặc trưng khác nhau. Cả nguồn gốc của giống nho này cũng nhận được nhiều ý kiến trái chiều và một số người còn nhầm lẫn nho Montepulciano và nho Sangiovese. Một số loại vang hảo hạng, thơm ngon với mức giá tầm trung được sản xuất ở những thành phố nhỏ khác là Citta Sant’ Angelo, Controguerra Tocco da Casauria, Torano Nouvo và Vasto. Để có những cảm nhận chân thực hơn về hương vị và chất lượng của vang vùng Abruzzo, bạn đọc có thể tìm mua chai vang Levantino Montepulciano D’ Abruzzo DOP để nếm thử. Rượu vang này có màu đỏ ruby sang trọng, đậm nét với hương thơm thanh lịch, nồng nàn của hoa quả chín mọng. Rượu có độ chua nhẹ, tannin mềm mại, mượt mà với kết cấu ổn định, hài hoà. Rất xứng đáng để bạn thưởng thức một lần, có khi bạn lại thấy thích mê nó ấy chứ.

Trở mình và thoát xác khỏi định kiến là một vùng đất nghèo, không có gì nổi bật mấy, Abruzzo nhờ có công sức của người dân đặc biệt là những người làm vang mà đã trở thành vùng đất tiềm năng hơn. Đến với rượu vang Abruzzo, bạn không chỉ cảm nhận được hương vị của nho, của trái cây mà đó còn là hương vị cốt lõi của đất trời, của văn hoá xứ Abruzzo.

Rượu vang vùng Montepulciano d’Abruzzo